چطور بفهمیم کیلومتر ماشین واقعی است؟ ۸ نشانه مطمئن دستکاری کیلومتر خودرو در این مقاله از وب سایت پارم دوبل به این موضوع پرداخته ایم
خرید خودروی کارکرده همیشه با ریسک همراه است و یکی از معضلات رایج، دستکاری کیلومترشمار است. بسیاری از کارشناسان خودرو معتقدند تشخیص این تقلب جزو سختترین چالشهاست و هیچ راهحلی ۱۰۰٪ قطعی وجود ندارد . با این حال، توجه به چند علامت و بررسی دقیق میتواند خطر خرید خودرویی با کیلومترشمار دستکاری شده را کاهش دهد. در ادامه هشت نشانه یا روش عملی را مرور میکنیم که برای خریداران عادی کاربردی است.
۱. استفاده از دستگاه دیاگ و بازیابی اطلاعات ECU
در خودروهای مدرن اطلاعات کارکرد در حافظه مرکزی (ECU) ضبط میشود و از طریق دستگاه دیاگ (OBD-II) قابل بازیابی است. اگر فروشنده ایسیو (مدار فرمان) را عوض نکرده باشد، یک دیاگ ساده میتواند مسافت واقعی را نشان دهد. برای مثال، تپسی میگوید در خودروهای دیجیتال، اطلاعات کیلومتر نیز در ECU ذخیره میشود و دستگاه دیاگ میتواند آن را بخواند. توجه کنید که اختلاف خیلی کم بین عدد دیاگ و کیلومترشمار خودرو، خود نشانه دستکاری است؛ چون همیشه کمی خطای اندازه گیری طبیعی وجود دارد. هنگام باز کردن کنسول آمپر، به برچسبها یا علائم باز شدن درپوشها دقت کنید که نشانه تلاش برای دستکاری باشد.
۲. بررسی سوابق سرویس و معاینه فنی
یکی از بهترین نشانهها، مطابقت کارکرد خودرو با گزارشهای فنی و سرویس است. اسناد و قبضهای دورهای مثل سرویس روغن، تعویض لنت یا معاینه فنی باید با کیلومترشمار هماهنگ باشد. بهعنوان نمونه، اگر سرویس گذشتهای نشان میدهد خودرویی ۵۰ هزار کیلومتر کار کرده اما کیلومترشمار عددی بسیار کمتر نشان میدهد، باید شک کرد. همچنین برچسبهای تعویض روغن یا لاستیک که روی شیشه، درب خودرو یا جعبه ابزار نصب شدهاند، معمولاً کیلومتر نوشته شده دارند و قابل کنترل هستند. بنابراین دستکم دفترچه سرویس، رسید تعمیرات و برگههای معاینه فنی خودرو را با دقت بررسی کنید و از فروشنده بخواهید تاریخچه تعمیرات را نشان دهد.
۳. ارزیابی وضعیت ظاهری داخل کابین (فرمان، پدال، صندلی)
علائم فرسودگی قطعات داخلی خودرو خیلی گویا هستند. فرمان، دستهدنده، پدال گاز و ترمز و صندلی راننده در خودروهای پُرحرکت خیلی فرسوده میشوند. اگر این قطعات پس از کیلومترشمار پایین، چروکیده، مات یا سائیدگی زیادی داشته باشند، احتمال تقلب زیاد است. برای نمونه کارشناسان تپسی تاکید میکنند در خودروهای کارکرده پدالها، فرمان و دستگیرهها معمولاً با کارکرد طولانی فرسوده میشوند و «اگر این قسمتها به شدت فرسودهاند ولی خودرو مسافت کمی را نشان میدهد، ممکن است کیلومترشمار دستکاری شده باشد». همچنین اگر کابین کاملا نو به نظر برسد در حالی که ادعا میشود خودرو راه زیادی رفته، شاید این قطعات تعویض شدهاند. به طور کلی سایش روی صندلیها (پارگی، فرو رفتگی، تغییر رنگ) و کفپوشها با کارکرد کم خودرو سازگار نیست و باید مشکوک شوید.
۴. بررسی نمای ظاهری بیرونی (چراغها، بدنه، لاستیکها، ترمز)
ظاهر بیرونی خودرو نیز سرنخ میدهد. مثلاً چراغهای جلو و عقب مات یا زنگزده یا رنگرفتگی و خط و خش بیش از حد میتوانند نشانه کارکرد بالا باشند. همچنین وضعیت لاستیکها و دیسک ترمز را حتما بررسی کنید. اگر کیلومترشمار کمتر از ۲۰۰۰۰ کیلومتر را نشان میدهد ولی لاستیکها کاملا ساییده شدهاند، قطعا تناقض است. بهطور مشابه، لبههای دیسک ترمز در خودروهای پُرحرکت تیز میشود. اگر فروشنده مدعی کارکرد زیر ۵۰ هزار کیلومتر است ولی لبه دیسکها نوکتیز است، شک کنید. به یاد داشته باشید که سایش ناموزون در بدنه (مثلاً اختلاف زیاد در وضعیت سپرها) هم میتواند به خاطر تعویض و رنگرفتگی یا ضربه باشد.
۵. بررسی قطعات تعویضشده و سوابق تعمیرات
سرویسهای مهم مثل تعویض تسمه تایم، باتری، رادیاتور یا تسمهها در کارکرد مشخصی نیاز به تعویض دارند. اگر قطعهای مثل رادیاتور یا باتری جدید به نظر برسد، اما کیلومتر کم نمایش داده شود، جای تعجب است؛ مثلاً رادیاتور معمولاً در هر ~۱۵۰ هزار کیلومتر تعویض میشود. کارشناسان توصیه میکنند به برچسب تاریخ تولید لاستیکها (چرخش 4 رقمی حک شده روی لاستیک) نگاه کنید؛ اگر طول عمر لاستیک خیلی کوتاه است، خودرو شاید بیشتر از چیزی که کیلومترشمار نشان میدهد کار کرده. به طور کلی، مقایسه وضعیت قطعاتی که در تعمیرگاه تعویض شدهاند با کیلومتر ادعاشده میتواند اختلاف را آشکار کند.
۶. استعلام تاریخچه خودرو با شماره VIN
برخی خدمات معتبر بینالمللی امکان استعلام تاریخچه خودرو را با شماره VIN (شاسی) فراهم میکنند. برای نمونه سایت FAXVIN به خریداران اجازه میدهد با وارد کردن VIN، خوانشهای قبلی کیلومترشمار که در اسناد نقل و انتقال ثبت شدهاند را مشاهده کنند. بدین ترتیب میتوان الگوی کارکرد خودرو در سالهای گذشته را دید و از همخوانی آن با کیلومتر فعلی مطمئن شد. مثلاً اگر دو سال پیش در ثبت مالکیت خودرویی ۵۰ هزار کیلومتر ثبت شده و امروزه کیلومترشمار ۵۵ هزار نشان میدهد، این تناسب با استفاده روزانه منطقی است؛ ولی اگر کیلومتر فعلی فقط کمی بالاتر باشد، احتمالاً تبانی شده. چنین گزارشهای ویسفری، علاوه بر کیلومتر، فهرستی از تصادفها و تعویض قطعات مهم خودرو را هم دارند که در تصمیم گیری کمک کننده است.
۷. استفاده از سرویس نمایندگی رسمی و نرمافزارهای کارخانهای
مراجعه به نمایندگیها و کارشناس متخصص نیز میتواند کمک کند. برخی خودروها حافظه پشتیبان جداگانهای برای کارکرد دارند که فقط دستگاههای نمایندگی به آن دسترسی دارند. نکته این است که در سرویسهای مجاز رسمی میتوان اطلاعات ذخیره شده در سیستمها را استخراج کرد و صحت کیلومتر را بررسی نمود. بنابراین اگر در برگه گارانتی خودرو یا سوابق نمایندگی، اسکن کیلومترشمار ثبت شده باشد، آن را با کیلومتر فعلی تطبیق دهید. به علاوه، برخی کارواشها و تعمیرگاهها (مخصوصاً شرکتهای بیمهگذار) نیز دیتاستور مناسبی از کیلومتر خودروها دارند و میتوان در مورد سابقه ثبتشده تحقیق کرد. در کل هرچه اطلاعات رسمی بیشتری جمعآوری کنید، از تصمیمتان اطمینان بیشتری خواهید یافت.
۸. بررسی اسناد و مدارک خودرو
در نهایت به سندها و مدارک فیزیکی خودرو توجه کنید. دفترچه نگهداری، دفترچه راهنما، گزارش معاینه فنی (در صورت وجود اطلاعات کارکرد) و کارت خودرو منابعی هستند که باید بررسی شوند. برای مثال کارنامه توصیه میکند برگههای بازرسی فنی و دفترچه سرویس را ورق بزنید و مطمئن شوید صفحات آن کامل است؛ وجود صفحات گمشده یا مخدوش میتواند علامت دستکاری کیلومتر باشد. همچنین اطلاعات بیمه یا معاینههای پیشین (در کارت یا اسناد خودرو) را با کیلومتر فعلی مقایسه کنید. اگر امکان دارد با مالک قبلی تماس بگیرید و درباره کارکرد روزهای ابتدایی شنیدههای او را جویا شوید. هر مدرکی که زمان و شرایط کارکرد خودرو را ثبت کرده به شما کمک میکند به تصویری روشنتر از وضعیت واقعی خودرو برسید.
جمع بندی: با رعایت این نکات میتوانید ریسک خرید خودرو با کیلومترشمار دستکاری شده را کم کنید. هیچ یک از روشهای فوق به تنهایی صددرصد نیستند، اما بهکارگیری همزمان چند روش مختلف احتمال شناسایی تقلب را بسیار بالا میبرد. اگر پس از بررسی این موارد باز هم احساس شک و تردید داشتید، بهترین کار مراجعه به یک کارشناس مستقل یا مرکز معتبر کارشناسی خودرو است. انتشار چنین اطلاعاتی در وبسایت خرید و فروش خودرو به اعتماد بیشتر خریداران کمک میکند و آنان را در انتخاب خودروی کمریسکتر یاری میرساند.